του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗ
Δεν υπάρχει καλύτερο –και απλούστερο- μέτρο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής από την έκπτωση στο φορολογητέο εισόδημα με την συνυποβολή αποδείξεων, μαζί με τη φορολογική δήλωση. Το γράφω εδώ και είκοσι χρόνια: Από τη μία, το μέτρο αυτό υποχρεώνει επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες –όπου εστιάζεται η φοροδιαφυγή- να κόβουν αποδείξεις.
Από την άλλη, δίνει στον Ελληνάρα -που ζει για να το παίζει «large»- κάθε ψυχολογική νομιμοποίηση να απαιτεί την απόδειξη, χωρίς να φοβάται ότι η παρέα θα τον θεωρήσει «τσίπι». Παρά ταύτα, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχασαν δεκαετίες ολόκληρες –χωρίς προφανή λόγο- μέχρι να συνειδητοποιήσουν την απλότητα και την αποτελεσματικότητα του μέτρου.
Κι όταν το αποφάσισαν, το υιοθέτησαν ως ημίμετρο, αναγνωρίζοντας συγκεκριμένες –ελάχιστες- κατηγορίες δαπανών, αλλάζοντας και ξανα-αλλάζοντας τη λίστα, καταργώντας τες τελείως… Σε δουλειά να βρισκόμαστε, μέχρι πρότινος. Οταν το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να αναγνωρίσει όλες τις δαπάνες, στο πλαίσιο μιας ξεκάθαρης και σταθερής –μέχρι νεωτέρας τουλάχιστον- διαδικασίας.
Πλέον, όμως, κινδυνεύουμε να περάσουμε στο άλλο άκρο –υπό το βάρος της κρίσης, που μας έχει στήσει όλους στον τοίχο- και να δαιμονοποιήσουμε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι «κλέβουν την εφορία και φορτώνουν όλα τα βάρη –και, τελικά, τη χρεοκοπία- σε μας τους μισθωτούς, που δε μπορούμε να κρύψουμε ούτε ευρώ». Αλλά, όπως πάντα, δεν είναι έτσι απλά τα πράγματα.
Ιδού το παράδειγμα: Το 1999 ήμουν αρχισυντάκτης στο οικονομικό ένθετο της εφημερίδας «Μακεδονία», στη Θεσσαλονίκη. Με τον ενθουσιασμό της (σχετικής) νεότητας –των 11 χρόνων πριν…- είχα γράψει στη στήλη μου κάτι σαν «όποιος συλλαμβάνεται να μην κόβει απόδειξη, να κρεμιέται στην πλατεία Αριστοτέλους» (Θεσσαλονίκη, γαρ). Μου τηλεφώνησε, τότε, ένας ευγενέστατος και μάλλον ηλικιωμένος αναγνώστης της εφημερίδας και μου είπε «θα συμφωνούσα μαζί σας, κ. Χριστοφορίδη, να στήσουμε αύριο το ικρίωμα, αν…». Και σ’ αυτό το «αν» κρύβεται η altera pars.
«Εγω, κ. Χριστοφορίδη μου, έχω μια επιχείρηση εμπορίας υφασμάτων επιπλώσεων, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Επειδή έτσι με είχε μάθει ο πατέρας μου, όταν -πριν αρκετές δεκαετίες- ξεκίνησα ως μικρο-επιχειρηματίας είπα στο λογιστή μου: ‘Μη διανοηθείς να κρύψεις έστω και μια δραχμή από την εφορία. Θέλω να είμαστε σε όλα τυπικοί, σε όλα εντάξει. Δε θα κλέβουμε την ίδια μας την πατρίδα’. Ο λογιστής μου, άνθρωπος τίμιος αλλά και εξαίρετος γνώστης του ‘αυτή είναι Ελλάδα’ (σ.σ. που είπε αργότερα ο Σημίτης), χαμογέλασε και μου απάντησε κάτι σαν ‘ή θα αλλάξεις ή θα βουλιάξεις’ (σ.σ. που είπε ακόμη πιο αργά ο Γ. Παπανδρέου).
Τι εννοούσε; Θα σας εξηγήσω. Μια ωραία πρωία, μπαίνουν στο μαγαζί μου μια κυρία και ένας κύριος. Ζητούν τον ιδιοκτήτη. Συστήνονται ως εφοριακοί . Ηρθαν για έλεγχο. Κατεβαίνουμε στο υπόγειο και εξηγούνται χωρίς περιστροφές: ‘Αυτόν τον καναπέ θα τον κάνεις δώρο σε μένα, και τον άλλο στη συνάδελφο. Και θα μας δώσεις από 1 εκατ. δρχ. στο χέρι, για να σου βάλουμε πρόστιμο μόνο 1 εκατ. δρχ.’! Να τους καταγγείλω; Σε ποιους; Στους συναδέλφους τους; Θα με σταύρωναν για πάντα. Να αρνηθώ;
Θα στρογγυλοκάθονταν στο μαγαζί μου για βδομάδες ολόκληρες, δε θα με άφηναν να δουλέψω, θα έβρισκαν μια μουντζούρα στα βιβλία μου και το πρόστιμο θα ήταν τελικά δεκαπλάσιο. Και βέβαια θέλω να κόβω αποδείξεις. Πείτε μου, όμως, πρώτα κι εσείς πώς θα καταχωρήσω στα βιβλία μου τα 2 εκατ. δρχ. και τους δυο καναπέδες; Υπάρχει κατηγορία ‘δωροδοκία εφοριακών’ και δεν το ξέρω;».
Τα πράγματα, λοιπόν, δεν είναι μόνο άσπρα ή μαύρα. Διότι και ο επιχειρηματίας που θα ήθελε να είναι νομοταγής αναγκάζεται, τελικά, από το σύστημα να κλέψει για να επιβιώσει. Γιατί όταν το σύστημα σε κλέβει, θα βρεις τρόπο να το κλέψεις κι εσύ. Για να επιβιώσεις. Και, μην ξεχνάμε: μαζί με τον επιχειρηματία επιβιώνουν και οι εργαζόμενοι στους οποίους δίνει ψωμί η επιχείρησή του.
Δημοσιεύτηκε στο www.newscode.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου